Ly hôn là gì? Thủ tục ly hôn đơn phương và thuận tình như thế nào?

Trong cuộc sống vợ chồng khó có thể tránh các cãi vã, bất đồng quan điểm hay cảm thấy chai sạn cảm xúc với đối phương. Điều này là nguyên nhân chính khiến tình cảm vợ chồng bị rạn nứt, dần trở nên lạnh nhạt với nhau. Nhiều cặp vợ chồng tìm đến các cách khác nhau để hàn gắn, làm mới tình cảm nhưng một số khác chọn cách ly hôn để giải thoát cho cả 2.

Vậy ly hôn là gì? Ly thân khác ly hôn như thế nào? Thủ tục ly hôn theo quy định mới nhất như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn gỡ rối trong vấn đề này. 

I. Ly hôn là gì? 

Căn cứ theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định như sau:

Điều 3. Giải thích từ ngữ

14. Ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án.

Căn cứ theo quy định này, ly hôn chính là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo pháp luật bằng bản án, quyết định có hiệu lực. Theo đó, khi có bản án, quyết định ly hôn của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật thì quan hệ vợ, chồng sẽ chấm dứt.

Tuy nhiên, có nhiều quan niệm sai lầm rằng, quan hệ vợ, chồng đã chấm dứt tại thời điểm vợ, chồng quyết định ly thân vi khi này, tình cảm vợ, chồng đã chấm dứt, hai người  không còn chung sống với nhau như vợ, chồng. Tuy nhiên, pháp luật không quy định việc ly thân là đã chấm dứt quan hệ hôn nhân. Pháp luật không có bất cứ quy định nào về việc ly thân. Vì thế, cần phân biệt ly thân và ly hôn để tránh ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của mỗi bên. 

Ly hôn và ly thân khác nhau như thế nào?

II. Ly hôn và ly thân khác nhau không? 

Ly thân thường mô tả quan hệ vợ, chồng không còn chung sống, ăn ở với nhau nhưng vẫn chưa ly hôn. Hai bên tự thỏa thuận với nhau để sống ly thân, không cần có sự công nhận của cơ quan chính quyền. Trên pháp lý, hai bên vẫn là vợ, chồng hợp pháp, có đầy đủ các quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng. 

Ly thân và ly hôn đều xuất phát từ nguyên nhân mâu thuẫn gia đình, tình cảm rạn nứt. Điều này khiến cuộc sống hôn nhân trở nên trầm trọng, bế tắc, không thể tiếp tục chung sống với nhau. Dựa trên khái niệm ly thân và ly hôn, có thể thấy sự khác nhau cơ bản như sau:

>>> Xem thêm: Ly thân bao lâu thì ly hôn?

III. Hồ sơ xin ly hôn

Để giải quyết việc ly hôn, bạn không những phải chuẩn bị đơn xin ly hôn mà cần một số giấy tờ hồ sơ liên quan. Bên cạnh đó, bạn cũng sẽ cần tới cơ quan Tòa Án Nhân dân cấp quận, huyện trở lên để hoàn thiện các thủ tục cần thiết. Dưới đây, Toàn Tâm xin được nêu rõ những hồ sơ và thủ tục xin ly hôn mời bạn tham khảo.

Thủ tục xin ly hôn

Thời gian giải quyết các thủ tục ly hôn thông thường sẽ là từ 3-6 tháng tùy theo từng trường hợp cụ thế. Vì vậy, bạn càng chuẩn bị nhanh chóng, đầy đủ và chính xác hồ sơ ly hôn bao nhiêu thì thời gian sẽ được rút ngắn bấy nhiêu. Về cơ bản, các hồ sơ xin ly hôn gồm:

1. Đơn xin ly hôn

Bạn cần mua mẫu đơn xin ly hôn đơn phương hoặc đơn xin ly hôn thuận tình ở văn phòng luật sư hoặc tại cơ quan Tòa Án nơi thụ lý vụ việc của bạn. Bởi đơn ly hôn chỉ hợp pháp và có thể thể sử dụng được khi có dấu chứng nhận của cơ quan thẩm quyền hoặc văn phòng luật sư.

Bạn có thể viết tay hoặc đánh máy đơn ly hôn. Nếu là đơn ly hôn thuận tình thì cần phải có chữ ký của hai người. Nếu bạn viết đơn xin ly hôn đơn phương thì chỉ cần chữ ký của bạn.

Trong trường hợp này, bạn cần biết chắc chắn liệu bạn có quyền yêu cầu ly hôn hay không.

Mẫu đơn xin ly hôn

2. Giấy đăng ký kết hôn bản chính hoặc photo công chứng

Nếu bạn mất bản chính thì có thể nộp bản sao có xác nhận tại Ủy ban Nhân dân nơi bạn đăng ký kết hôn.

Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn

3. Bản sao công chứng Giấy khai sinh của các con chung

Tòa Án cần có thông tin chính xác về các con chung của hai bạn làm căn cứ để phân giải quyền nuôi con sau ly hôn của hai người.

Người vợ đang mang thai, sinh con dưới 12 tháng tuổi, người chồng sẽ không có quyền yêu cầu xin ly hôn.

Giấy khai sinh bản sao

4. Bản sao Chứng minh thư nhân dân hoặc thẻ căn cước công dân công chứng

Bạn cần cung cấp văn bản công chứng này của cả 2 vợ chồng bạn cho Tòa Án nhân dân cấp huyện nơi bạn yêu cầu giải quyết ly hôn.

Bản sao chứng minh thư nhân dân

5. Sổ hộ khẩu thường trú hoặc giấy tạm trú tạm vắng

Nếu chưa có sổ hộ khẩu thường trú, bạn cần chuẩn bị Giấy xác nhận tạm trú, tạm vắng nơi hai vợ chồng và các con đang sinh sống.

Sổ hộ khẩu thường trú

6. Biên bản hòa giải mâu thuẫn vợ chồng

Nếu bạn có văn bản này thì nó cần được xác nhận bởi quan, đơn vị, gia đình hoặc địa phương.

Biên bản hòa giải trước khi ly hôn

7. Giấy tờ về tài sản

Bao gồm bản sao công chứng các giấy tờ chứng minh tài sản chung của hai người như:

• Sổ đỏ - Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
• Đăng ký xe
• Giấy chứng nhận cổ phần…

Sổ đỏ

9. Giấy xác nhận mức lương tháng của bạn

Bạn cần lấy mức xác nhận lương bạn được nhận hàng tháng tại cơ quan bạn đang làm việc. Việc này sẽ làm căn cứ để Tòa Án phân giải về quyền nuôi con của hai người.

Giấy xác nhận lương

10. Tài liệu chứng cứ chứng minh cho yêu cầu khởi kiện là có căn cứ.

Nếu bạn yêu cầu ly hôn đơn phương vì lý do đối phương ngoại tình, bạn có thể cung cấp các bằng chứng liên quan như hình ảnh, video... để có lợi thế về việc nuôi con và phân chia tài sản.

Bằng chứng ngoại tình

IV. Các bước tiến hành thủ tục ly hôn

Sau khi hoàn thành hồ sơ xin ly hôn, bạn có thể tiến hành thủ tục ly hôn theo các bước sau:

• Bước 1: Nộp hồ sơ yêu cầu/khởi kiện về việc xin ly hôn tại Tòa án Nhân dân Quận, Huyện nơi bạn đang cư trú hoặc làm việc.
• Bước 2: Sau khi nhận đơn khởi kiện cùng hồ sơ hợp lệ trong thời hạn khoảng 7-15 ngày, Tòa án kiểm tra đơn và nếu đầy đủ thì Tòa thông báo nộp tiền tạm ứng án phí;
• Bước 3: Nộp tiền tạm ứng án phí dân sự sơ thẩm tại cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền và nộp lại biên lai tiền tạm ứng án phí cho Tòa án;
• Bước 4: Tòa án sẽ triệu tập và tiến hành thủ tục theo quy định pháp luật để xem xét ra Quyết định công nhận ly hôn.

V. Hậu quả pháp lý của ly hôn

Ly hôn ảnh hưởng sâu sắc đến lợi ích của vợ, chồng, của gia đình và xã hội. Từ góc độ pháp lý, việc giải quyết ly hôn tại Tòa án dẫn đến những hậu quả pháp lý nhất định như:

1. Chấm dứt quan hệ vợ, chồng

Khi bản án, quyết định ly hôn của Tòa án có hiệu lực pháp luật, quan hệ vợ, chồng được chấm dứt. Người vợ, chồng đã ly hôn có quyền kết hôn với người khác. 

Các quyền và nghĩa vụ nhân thân giữa vợ, chồng sẽ chấm dứt hoàn toàn theo pháp luật, dù vợ chồng có thỏa thuận hay không thỏa thuận thì Tòa án sẽ quyết định. Đồng nghĩa, các quyền và nghĩa vụ nhân thân giữa vợ, chồng như nghĩa vụ thương yêu, quý trọng, chăm sóc, giúp đỡ nhau tiến bộ, quyền đại diện cho nhau…. và một số quyền nhân thân khác quy định tại Mục 1 Chương III của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 chấm dứt

2. Chia tài sản của vợ, chồng khi ly hôn

Khi phân chia tài sản chung của vợ, chồng, cần căn cứ vào quan hệ tài sản của vợ, chồng. Các xác định các vấn đề như sau:

• Tài sản nào là tài sản riêng của mỗi bên vợ, chồng
• Tài sản thuộc khối tài sản chung của vợ, chồng
• Nguồn gốc, giá trị, số lượng, tình hình tài sản, tình trạng cụ thể của gia đình
• Công sức đóng góp của mỗi bên vợ, chồng như thế nào….

Sau đó, Tòa án áp dụng các nguyên tắc chia tài sản chung quy định tại Luật Hôn nhân và gia đình để chia, kết hợp từng trường hợp cụ thể. Việc chia tài sản chung đảm bảo quyền lợi chính đáng về tài sản của mỗi bên vợ, chồng, các thành viên khác trong gia đình. Ngoài ra, vợ, chồng phải phân chia nghĩa vụ chung về tài sản. 

>>> Xem thêm: Chia tài sản khi ly hôn: Xem ngay trước khi quá muộn!

3. Giải quyết cấp dưỡng giữa vợ, chồng 

Quyền và nghĩa vụ cấp dưỡng giữa vợ, chồng là một trong những quyền và nghĩa vụ tài sản gắn liền nhân thân. Pháp luật đã thừa nhận và quy định quan hệ cấp dưỡng giữa vợ, chồng, trong trường hợp vợ, chồng đã ly hôn. Căn cứ theo quy định tại Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 như sau;

Điều 115. Nghĩa vụ cấp dưỡng giữa vợ và chồng khi ly hôn

Khi ly hôn nếu bên khó khăn, túng thiếu có yêu cầu cấp dưỡng mà có lý do chính đáng thì bên kia có nghĩa vụ cấp dưỡng theo khả năng của mình.

Như vậy, việc cấp dưỡng giữa vợ, chồng sau khi ly hôn khi có các điều kiện như sau:

• Một bên vợ, chồng khó khăn, túng thiếu có yêu cầu cấp dưỡng, có lý do chính đáng như trường hợp ốm đau, hạn chế hoặc không còn khả năng lao động để sinh sống. 

• Bên còn lại có khả năng thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng.

Cấp dưỡng cho vợ, chồng, con cái

4. Nghĩa vụ và quyền của cha, mẹ và con sau khi ly hôn

Hậu quả pháp lý liên quan đến con cái sau khi ly hôn bao gồm: 

• Việc nuôi dưỡng con chưa thành niên hoặc đã thành niên bị tàn tật, mất năng lực hành vi dân sự, không có khả năng lao động, không có tài sản để nuôi mình. 

• Người không được giao nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con trực tiếp có quyền thăm nom, chăm sóc, giáo dục và nghĩa vụ cấp dưỡng như thế nào. 

Việc thực hiện điều này được căn cứ theo quy định tại Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 như sau:

Điều 81. Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn

1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.

Xem thêm: 

• Quy định về quyền nuôi con sau ly hôn

• Mức cấp dưỡng nuôi con tối thiểu theo quy định mới nhất 2022

So với việc đăng ký kết hôn thì ly hôn phức tạp hơn nhiều. Không những phức tạp về luật pháp, tài sản, quyền nuôi con mà còn là cảm xúc trong quá trình thực hiện các thủ tục xin ly hôn. Vì vậy, để các thủ tục giải quyết ly hôn nhanh chóng, hợp tình, hợp lý, hợp pháp, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ, tài liệu, chứng cứ cần thiết để làm căn cứ giải quyết tại Tòa án. 

Nếu vợ, chồng của bạn vi phạm quyền, nghĩa vụ trong hôn nhân, bạn có thể liên hệ đến thám tử Toàn Tâm để được hỗ trợ dịch vụ điều tra ngoại tình hay dịch vụ thám tử theo dõi để thu thập các bằng chứng có lợi trong quá trình giải quyết ly hôn tại Tòa án. Hãy liên hệ ngay đến số của công ty thám tử tư Toàn Tâm 0961061888 để chúng tôi tư vấn chi tiết. Thám tử Toàn Tâm sẵn sàng đồng hành với bạn trên mọi nhiệm vụ.